Klasyfikacja ran

Podziału i klasyfikacji ran jest bardzo wiele. Aby jednak je usystematyzować przyjęto kilka kryteriów. Ze względu na głębokość rany dzielimy na: Rany otarte i zadrapania - polegają na uszkodzeniu naskórka i powierzchownych warstw skóry. Są mało krwawiące, ale zwykle bolesne ze względu na uszkodzenia zakończeń nerwowych znajdujących się w skórze. Rany powierzchowne - nieprzekraczające warstwy tkanki podskórnej. Rany głębokie - przekraczające warstwę tkanki podskórnej, uszkodzenia mogą dotyczyć powięzi, mięśni i innych tkanek. Rany powikłane, drążące – drążące do jam ciała z uszkodzeniem narządów wewnętrznych.

- stanowią grupę ran bez oznak infekcji i stanu zapalnego, w których nie doszło do kontaktu z zanieczyszczeniami pochodzenia fizjologicznego lub zewnętrznego.

Rany czyste skażone – to rany zanieczyszczone przez elementy z układu oddechowego, moczowego czy pokarmowego, ale w sposób kontrolowany bez skażenia pola operacyjnego.

Rany skażone - powstają w stanach pourazowych - operacje w trybie nagłym i powypadkowym oraz w sytuacji naruszenia zasad sterylności podczas operacji, ponieważ wynikają z kontaktu rany z treścią przewodu pokarmowego lub moczowego.

Rany zakażone, brudne

- najczęściej występują w stanach pourazowych (zawierają tkanki martwicze, ciała obce, treści fizjologiczne) lub gdy zakażenie już istnieje przed naruszeniem ciągłości skóry (np. ropień).

- spowodowane ostrym narzędziem, mają równe brzegi, mogą wymagać szycia, cechują się szybkim gojeniem.

- zadane długim ostrym narzędziem (nóż, gwóźdź, igła), mogą drążyć do jam ciała i uszkadzać narządy wewnętrzne, ryzyko zakażenia jest wysokie. Są najczęściej ranami głęboko penetrującymi, a niektóre posiadają otwory wylotowe i określone są wówczas jako rany przeszywające.

- zadane tępym przedmiotem z dużą siłą, występuje stłuczenie tkanek, może dojść do złamania kości oraz uszkodzenia narządów wewnętrznych.

– to rany cięte, zadane masywnym narzędziem z większą siłą, czego efektem jest głębokie uszkodzenie tkanek, duże ryzyko zakażenia.

cechy rany tłuczonej przy większej sile urazu, dominuje zmiażdżenie i niedokrwienie uszkodzonych tkanek.

powstają przy działaniu narzędzia rozrywającego tkanki, mają nierówne brzegi, trudno się goją i mają duże ryzyko zakażenia.

– spowodowane ukąszeniem przez jadowite zwierzęta, objawy zależne od rodzaju jadu – poza odczynem miejscowym i reakcją alergiczną mogą spowodować poważne, a nawet śmiertelne zatrucie.

- zadane zębami zwierząt, są połączeniem rany szarpanej i tłuczonej. Trudno się goją i ulegają zakażeniu.

– spowodowane działaniem pocisków lub ich części. Tworzą je wlot, kanał rany oraz wylot (rzadziej postrzał ślepy – brak wylotu).

- tego typu rany mogą powstawać w wyniku oparzeń termicznych, chemicznych, elektrycznych, a sporadycznie na skutek prowadzonej radioterapii. Wyróżnia się trzy stopnie ran oparzeniowych: I°, II°, III° i IV°.

- tego typu rany mogą powstawać w wyniku oparzeń termicznych, chemicznych, elektrycznych, a sporadycznie na skutek prowadzonej radioterapii. Wyróżnia się trzy stopnie ran oparzeniowych: I°, II°, III° i IV°.

• amputacja gilotynowa – powstaje na skutek wypadku z użyciem noża, siekiery, gilotyny – rana ma równe i gładkie brzegi.

• amputacja ze zmiażdżeniem - może dojść podczas używania np. prasy, magla, tokarki czy frezarki. Rana ma cechy stłuczenia i zmiażdżenia tkanek.

• amputacja awulsyjna – dotyczy wyrwania części ciała np. ręki, nogi. Rana jest poszarpana i ma cechy wielopoziomowego uszkodzenia tkanek.

- niewielkie rany, bez cech zakażenia, szybko gojące się przez rychłozrost.

- rany rozległe, drążące, powikłane, gojące się powyżej 6 tyg., z ubytkiem tkanek i często zakażone, powstające niekiedy z powodu chorób przewlekłych.